Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου


Κύριε Αντιπρόσωπε της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στην Κύπρο (Representative of the UNHCR Office in Cyprus),
Κυρία εκπρόσωπε της Υπηρεσίας Ασύλου,
Κυρία Φωτεινή Κωνσταντοπούλου,
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Κυρίες και Κύριοι,

Καλή σας ημέρα.

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή εκδήλωση, την οποία συνδιοργανώνουμε, ως Αστυνομία, με την Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στην Κύπρο, με αφορμή την 20η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων. Βασικός στόχος της σημερινής εκδήλωσης, είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μελών της Αστυνομίας σε θέματα προσφύγων, μεταναστών και ασυνόδευτων ανηλίκων.

Ως Ηγεσία της Αστυνομίας, θεωρούμε ως εκ των ων ουκ άνευ, την εξοικείωση και επαγγελματική κατάρτιση των μελών μας, με το θεσμικό και νομικό πλαίσιο που αφορά στους πρόσφυγες και μετανάστες στη χώρα μας. Σημαντική παράμετρος είναι η ευαισθητοποίηση των αστυνομικών στο ιδιαίτερο αυτό ζήτημα, την οποία, βέβαια, θεωρώ δεδομένη. Οι Κύπριοι πολίτες, έχουμε βιώσει την προσφυγιά και τον ξεριζωμό, μετά τα τραγικά γεγονότα του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής του 1974. Αυτοί που δεν έζησαν τη δύνη του πολέμου και της προσφυγοποίησης, την γνώρισαν μέσα από το σχολείο, μέσα από βιβλία, μέσα από παραστατικές εξιστορήσεις των γονέων, των παππούδων, των ανθρώπων που επιβίωσαν από εφιαλτικές στιγμές, ορθοπόδησαν και χάραξαν νέα πορεία. Οι μνήμες αυτές δεν ξεθωριάζουν ποτέ. Είναι μνήμες που μας έχουν σημαδέψει, που μας συνοδεύουν σε όλη μας τη ζωή, που μας αγγίζουν και μας παρακινούν να συμπονούμε και να στηρίζουμε εμπράκτως όσους βρέθηκαν, παρά τη θέλησή τους, σε μια τέτοια δυσμενή θέση.

Η εμπόλεμη κατάσταση σε γειτονικές μας χώρες, όπως τη Συρία, το Ιράκ, τη Λιβύη και το Αφγανιστάν, εξαναγκάζει χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις πατρογονικές τους εστίες, αναζητώντας ένα καλύτερο και ασφαλές αύριο, με προορισμό κυρίως τις χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, ο αριθμός προσφύγων που επιδίωξαν κατά το 2016, να φθάσουν σε ευρωπαϊκές χώρες, διαπλέοντας τη Μεσόγειο, ξεπέρασε τις 366 χιλιάδες. Από αυτούς ένας μεγάλος αριθμός δεν έφτασε ποτέ στον προορισμό του. Τα στατιστικά στοιχεία αναφέρουν ότι μόνο κατά το 2016, η Μεσόγειος έγινε ο υγρός τάφος για 5000 περίπου πρόσφυγες. Όπως δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Filippo Grandi: «Αυτοί οι τραγικοί θάνατοι στη Μεσόγειο είναι αφόρητοι και πρέπει να σταματήσουν…. Σαφώς, προς τον τομέα αυτό, απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης».

Πράγματι, αυτή την αστάθεια στην περιοχή, το δράμα των προσφύγων και τον διακαή τους πόθο για μια νέα, καλύτερη ζωή γι’ αυτούς και τα παιδιά τους, εκμεταλλεύονται με τον χειρότερο τρόπο, οι διακινητές και οι έμποροι ανθρώπων, οι οποίοι καραδοκούν, υποσχόμενοι τη μεταφορά τους σε ευρωπαϊκά εδάφη. Τυφλωμένοι από τη δίψα για χρηματικό κέρδος, οι «έμποροι ονείρων» όπως τους χαρακτηρίζει η κ. Κωνσταντοπούλου, περιθωριοποιούν θέματα ασφάλειας με αποτέλεσμα να υπερφορτώνονται τα σκάφη μεταφοράς, να τίθενται σε κίνδυνο και να χάνονται, τόσο άδικα, αθώες ανθρώπινες ζωές.

Όσον αφορά στην Κύπρο, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης, κατά το 2016 αφίχθηκαν στο νησί, 356 μετανάστες, οι οποίοι έφτασαν δια θαλάσσης, σε επτά περιπτώσεις, τόσο στην Τηλλυρία, όσο και στην Πόλη Χρυσοχούς. Μεταξύ αυτών οι 191 ήσαν άνδρες, οι 45 γυναίκες και οι 120 ανήλικοι, όλοι αραβικής καταγωγής, ενώ συνελήφθηκε αριθμός διακινητών. Για το 2017, διασώθηκαν, μέχρι στιγμής, 217 πρόσφυγες από τις θαλάσσιες ακτές του νησιού μας, μεταξύ αυτών οι 105 ήταν ανήλικοι.

Στις περιπτώσεις άφιξης προσφύγων στο νησί μας, η Λιμενική και Ναυτική Αστυνομία κινητοποιείται με λιμενικές ακάτους, με πρώτιστο μέλημα τη διάσωση ανθρώπινων ζωών. Παράλληλα, σε συνεργασία με το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, του Υπουργείου Άμυνας, τίθεται σε εφαρμογή το ειδικό σχέδιο «Νέαρχος» με απώτερο πάντοτε στόχο τη διάσωση όσων κινδυνεύουν. Ακολούθως, ειδοποιούνται όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες με σκοπό την παροχή ιατρικής περίθαλψης και τη μεταφορά σε ασφαλές καταφύγιο, στο οποίο παρέχεται 24ωρη αστυνομική φύλαξη για σκοπούς ασφάλειας του χώρου. Οι διαδικασίες που ακολουθούνται είναι πλήρως εναρμονισμένες με τη Σύμβαση της Γενεύης και τις διεθνείς και ευρωπαϊκές νομοθεσίες και συμβάσεις. Εφαρμόζονται πλήρως οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία κατήρτισε σχέδιο δράσης με σκοπό, αφενός να εξαρθρωθούν τα παράνομα δίκτυα των διακινητών και αφετέρου να συνεχιστεί η διάσωση όσων επιχειρούν τον διάπλου της Μεσογείου.

Σε όλες τις περιπτώσεις έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα, η Λιμενική και Ναυτική Αστυνομία, επέδειξε υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και αποτελεσματικότητας. Η διάσωση στη θάλασσα είναι μια εξαιρετικά δύσκολη επιχείρηση. Αισθανόμαστε ιδιαίτερη ικανοποίηση γιατί καταφέραμε να ανταποκριθούμε, χωρίς να χαθούν ανθρώπινες ζωές και να προσφέρουμε την πρώτη έμπρακτη ανακούφιση σε ναυαγούς, ανάμεσά τους γυναίκες που εγκυμονούσαν και ασυνόδευτα παιδιά. Εξίσου υψηλά επίπεδα πειθαρχίας, αφοσίωσης και υπευθυνότητας έδειξαν κατά τον Νοέμβριο του 2015, 19 μέλη μας, τα οποία συμμετείχαν επιτυχώς στην κοινή επιχείρηση «JO POSEIDON», που έλαβε χώρα, υπό τον συντονισμό του οργανισμού FRONTEX, στη θαλάσσια περιοχή του Αιγαίου. Οι συνάδελφοί μας, έχοντας ως βάση τους το νησί της Χίου, βρέθηκαν στην καρδιά της προσφυγικής κρίσης· βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του τιτάνιου αγώνα που διεξάγεται για αντιμετώπιση και διαχείριση του τεράστιου αυτού ανθρωπιστικού, κοινωνικοοικονομικού και πολιτικού προβλήματος, καταφέρνοντας να διασώσουν 727 άτομα και να συνοδεύσουν με ασφάλεια στις ακτές, πέραν των 2,000 προσφύγων. Οι εικόνες από τους πνιγμούς εκατοντάδων προσφύγων, ειδικότερα μικρών παιδιών, έχουν στοιχειώσει τις ψυχές και τις συνειδήσεις μας και αποτελούν ένα ηχηρό ράπισμα για τον σύγχρονο και πολιτισμένο κόσμο. Ως Αστυνομία Κύπρου θεωρήσαμε επιβεβλημένη τη συμμετοχή μας και την άμεση ανταπόκρισή μας σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως όμως για τους χιλιάδες συνανθρώπους μας, θύματα καταστροφικών πολέμων και διενέξεων, αλλά και έρμαια αδίστακτων εγκληματιών – διακινητών.


Στην Κύπρο, λόγω του ότι έχουν αυξηθεί τα κύματα μεταναστών, έχουν συνάμα αυξηθεί και τα μέτρα ασφάλειας στα λιμάνια και γενικότερα στη θαλάσσια ακτογραμμή. Γίνονται όλες οι απαραίτητες ενέργειες, λαμβάνοντας υπόψη και της ιδιαίτερης περίπτωσής μας ως ημικατεχόμενης χώρας, ώστε να αποτραπεί ή τουλάχιστον να περιοριστεί στο ελάχιστο το φαινόμενο της παράνομης διακίνησης μεταναστών.

Πέραν των προαναφερθέντων, καθίσταται αναγκαίο να υπογραμμιστεί ότι με τη μαζική άφιξη των προσφύγων ελλοχεύει ο κίνδυνος παρείσφρησης τρομοκρατικών στοιχείων. Θα πρέπει, λοιπόν, να είμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση, για τον εντοπισμό ύποπτων προσώπων και τον ορθό χειρισμό τέτοιων περιστατικών.

Εξίσου σημαντική θεωρείται η αποδοχή και ενσωμάτωση των προσφύγων στην κοινωνία. Όπως πολύ χαρακτηριστικά ανέφερε ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, κος Pillay: «ο τρόπος που οι κοινωνίες μας χειρίζονται τους μετανάστες, θα καθορίσει κατά πόσον έχουμε πετύχει στη δημιουργία μιας κοινωνίας βασισμένης στη δικαιοσύνη, στη δημοκρατία, στην αξιοπρέπεια και στην ασφάλεια για τον κάθε πολίτη».

Θέλω λοιπόν, σε αυτό το σημείο, να διαβεβαιώσω ότι η Αστυνομία Κύπρου θα συνεχίσει και θα εντατικοποιήσει τις δράσεις της προς την κατεύθυνση της προστασίας και διαφύλαξης των δικαιωμάτων των προσφύγων, αλλά και συνάμα θα συνεχίσει τη δράση της για την εξάρθρωση των παράνομων δικτύων διακινητών των προσφύγων και την πρόληψη της τρομοκρατίας.

Ο ρόλος των αρχών επιβολής του νόμου στη διαχείριση αυτών των προκλήσεων είναι καθοριστικός. Είναι για αυτό τον λόγο, που είναι εξαιρετικά σημαντικό, τα μέλη μας που έρχονται σε επαφή με οποιονδήποτε τρόπο με πρόσφυγες, να είναι άριστα καταρτισμένα, ευαισθητοποιημένα και να συμπεριφέρονται και ενεργούν κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να προστατεύουν με επάρκεια τα δικαιώματα και ελευθερίες των ανθρώπων αυτών.

Θεωρώ αναγκαίο να ευχαριστήσω θερμά όλους όσοι εργάστηκαν, ώστε να καταστεί δυνατή η διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης. Ιδιαίτερες ευχαριστίες αρμόζουν στην Αντιπροσωπεία της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και στην Υπηρεσία Ασύλου, για την άριστη, μεταξύ μας, συνεργασία. Να ευχαριστήσω, επίσης, την ελληνίδα συγγραφέα και ανθυπαστυνόμο κα Φωτεινή Κωνσταντοπούλου για την εδώ παρουσία της και την προθυμία της να μοιραστεί τις εμπειρίες της σε θέματα προστασίας προσφύγων και καταπολέμησης της ρατσιστικής βίας. Καταληκτικά, ευχαριστώ θερμά τον κ. Σταύρο Κυπριανού, ο οποίος ανέλαβε εθελοντικά τον συντονισμό της όλης διοργάνωσης.

Έχω την πεποίθηση ότι οι παρουσιάσεις και η συζήτηση που θα ακολουθήσουν, θα συμβάλουν στην περαιτέρω επιμόρφωση και ευαισθητοποίηση όλων μας, ως και ο στόχος της σημερινής εκδήλωσης.

Σας ευχαριστώ.


Κατεβάστε το αρχείο τύπου WordXαιρετισμός Αρχηγού Αστυνομίας με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων-21-6-2017-Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής.doc